Antwoorden ministerie van Defensie op vragen Nieuwsuur over Libanon-veteranen

1. In 2005 is er een PTSS-aanpak opgesteld door o.a. hoogleraar Gersons voor het ministerie van Defensie. Uit het onderzoek van Gersons uit 2007 bleek dat 15 procent last had van PTSS en 5 procent er slecht aan toe was. Zo'n 2000 militairen stuurden de vragenlijst terug. 

- In algemene zin heeft ongeveer 20 procent van de militairen na terugkeer enigerlei vorm van klachten, psychisch of lichamelijk van aard, variërend van lichte ongemakken tot klachten waarvoor hulp gezocht wordt. 
- Ongeveer de helft van die klachten is psychisch van aard. Een groot deel van deze klachten gaat binnen de eerste drie maanden na terugkeer vanzelf over. Ongeveer 10 procent van de teruggekeerde militairen behoeft een vorm van behandeling, variërend van kortstondige medische behandeling tot langduriger psychische hulpverlening.
- In ongeveer 5 procent van de gevallen blijkt, na klinische interviews, sprake van PTSS, waarbij het merendeel goed op behandeling reageert en ongeveer 1 a 2 procent van hen blijvende klachten behoudt en langdurige begeleiding nodig heeft.

2. Hoeveel man van de 9000 die naar Libanon zijn uitgezonden, zijn actief benaderd in (rond) 2005 voor een PTSS-behandeling?

- In 1986 zijn alle UNIFIL-veteranen benaderd voor een onderzoek.
- Voor het onderzoek van 2005 zijn ruim 3200 veteranen benaderd.
- Alle veteranen die uit dienst zijn, hebben op meerdere momenten een mailing gehad vanuit Defensie of het Veteraneninstituut waarin hen onder andere is gewezen op het bestaan van het Centraal Aanmeldpunt/Veteranenloket.

3. Zijn de mensen benaderd door het ministerie of door het Veteraneninstituut? 

Het Veteraneninstituut heeft in opdracht van Defensie de veteranen benaderd.

4. Is destijds iedereen die is benaderd ook bereikt? 

Aan het onderzoek van 2005 namen 1834 veteranen deel.

5. Hoeveel van de 9000 is door Defensie een behandeling aangeboden? 

Alle veteranen die uit dienst zijn, hebben op meerdere momenten een mailing gehad vanuit Defensie of het Veteraneninstituut waarin hen onder andere is gewezen op het bestaan van het Centraal Aanmeldpunt/Veteranenloket.

Hoeveel hebben een behandeling ondergaan? 

Bij het meest recente onderzoek (2015) naar de gesteldheid van veteranen deden 556 veteranen mee die aan Unifil hebben deelgenomen. Hiervan zijn er 29 die een zorgbehoefte hebben vanwege uitzendgerelateerde klachten (5 procent). En 45 hebben een zorgbehoefte vanwege klachten die deels samenhangen met de uitzending (8 procent).

Alle Libanonveteranen die een dienstaandoening hadden, zijn in aanmerking gekomen voor gespecialiseerde zorg, een Militair InvaliditeitsPensioen en bijzondere voorzieningen (bijv. woningaanpassingen, reiskosten, etc.). 400 Libanon-veteranen hebben een uitkering Ereschuld ontvangen van maximaal 125.000 euro.

6. Hoeveel van de 9000 zijn niet behandeld? 

Vanwege de vertrouwelijkheid van medische informatie is dit niet bekend.

7. Hoeveel Unifil'ers zijn nu nog onder behandeling? 

Op dit moment zitten 127 mensen in een zorgtraject die UNIFIL hebben gedaan.

8. De advocaten van de Unifil-militairen, Ruperti en Dolderman, overwegen een claim. Bent u ervan op de hoogte? 

- Defensie heeft dit uit de media en informeel van betrokken advocaten vernomen, maar we hebben nog geen (aanvullende) claims ontvangen van de heren Ruperti en Dolderman.
- Wel zijn bij Defensie 163 dossiers van Libanon-veteranen bekend.

9. Wat vindt het ministerie hiervan?
- Defensie doet er alles aan om de kans van veteranen die PTSS oplopen zo klein mogelijk te houden. Dit doen we door het bieden van zorg voor, tijdens en na een uitzending. Desondanks heeft 1 a 2 procent van de militairen blijvend last van een uitzending. Deze militairen laten we niet vallen, die kunnen rekenen op goede nazorg van Defensie.
- Defensie heeft nog geen aanvullende claims ontvangen, maar we werken wel aan een oplossing. Over de inhoud kunnen echter nog geen mededelingen worden gedaan.
- Veteranen hoeven geen claim in te dienen via een advocaat. Ze kunnen ook via een vakbond of zelf een claim indienen bij Defensie.

10. Is het ministerie van plan een schikking aan te gaan? 

Dit onderwerp heeft onze volledige aandacht en Defensie werkt aan een oplossing. Op korte termijn zal besloten worden hoe de claims behandeld zullen worden. De minister van Defensie is van plan de Kamer hier in februari over te informeren.

11. Welk bedrag heeft het ministerie voor de afhandeling van deze kwestie gereserveerd? 

Het is lastig om nu al te spreken over bedragen, omdat de kosten per dossiers sterk kunnen variëren.