Veel trauma's bij veteranen uit Libanon

Bron : NRC - 08-09-2005  

Libanonveteranen kampen veel vaker met psychische klachten dan veteranen van andere vredesmissies. Dat blijkt uit een onderzoek van het Veteraneninstituut, dat vanmorgen in Doorn is gepubliceerd.

Circa 15 procent van de veteranen die in de jaren tachtig deel hebben uitgemaakt van de in Libanon gestationeerde vredesmacht UNIFIL vertoont symptomen van posttraumatische stress-stoornis (PTSS). Gemiddeld ligt het aandeel militairen met PTSS als gevolg van een vredesmissie op zo'n vijf procent.

Daarbij moet worden aangetekend dat de cijfers uit het onderzoek slechts ,,indicatief'' zijn voor het werkelijke aantal PTSS-patiënten onder de Libanongangers, zegt Elieke Vastenhouw van het Veteraneninstituut. ,,De definitieve diagnose voor PTSS kan alleen worden gesteld door een klinisch psycholoog.'' Het onderzoek van het Veteraneninstituut is gebaseerd op 1.834 ingevulde vragenlijsten.

UNIFIL was de eerste grote vredesmissie van de Nederlandse krijgsmacht. Tussen 1979 en 1985 namen zo'n 9.000 militairen, voor de overgrote meerderheid dienstplichtig, deel aan de United Nations Interim Force in Lebanon. De Nederlandse UNIFIL-militairen zaten klem tussen het Israëlische leger en verschillende strijdende partijen in de Libanese burgeroorlog. Negen militairen kwamen om het leven.

Tot nu toe was onbekend hoe het met de veteranen uit Libanon gesteld was. Geestelijke nazorg voor uitgezonden militairen was er in de jaren tachtig niet of nauwelijks. De veteranen zijn niet geregistreerd: alleen van de 3.500 veteranen die zich gemeld hebben bij het ministerie van Defensie is het adres bekend.

In de studie 'Libanon laat ons nooit helemaal los' is de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de UNIFIL'ers geïnventariseerd. Lichamelijk gaat het de veteranen goed, maar op psychisch gebied hebben de veteranen een slechtere gezondheid dan hun mannelijke leeftijdsgenoten in de Nederlandse bevolking. Een op de vijf veteranen heeft in verband hiermee de afgelopen jaren professionele hulp gezocht. Vooral laagopgeleide alleenstaande veteranen zonder betaald werk kampen met problemen.

Veel UNIFIL-veteranen kampten met aanpassingsproblemen in het eerste jaar na terugkeer van de missie. De onderzoekers van het Veteraneninstituut pleiten er daarom voor een systeem op te zetten waardoor problemen sneller gesignaleerd kunnen worden. Ook bepleiten ze een sluitende veteranenregistratie. Het ministerie van Defensie heeft inmiddels aangekondigd zo'n registratie op te zetten.